Van hướng dòng

Hầu hết các hệ thống thủy lực đều cần sử dụng van hướng dòng để điều khiển hướng di chuyển của dầu, giúp xy lanh hay motor vận hành đúng chu trình. Mỗi loại van sẽ có thiết kế, nguyên lý khác nhau, phù hợp với từng yêu cầu hoạt động cụ thể. 

Van hướng dòng là gì?

Van hướng dòng là một trong những loại van cơ bản và quan trọng trong hệ thống thủy lực, có chức năng điều khiển hướng di chuyển của dòng dầu, tác động trực tiếp lên chuyển động của các cơ cấu chấp hành

Tùy theo thiết kế, van có thể được điều khiển bằng cơ, thủy lực, khí nén hoặc điện từ, giúp hệ thống hoạt động linh hoạt và chính xác hơn.

Nhờ khả năng chuyển hướng dòng dầu nhanh, ổn định và an toàn, van hướng dòng được sử dụng trong các hệ thống thủy lực của máy móc công nghiệp, máy công trình, dây chuyền sản xuất, hệ thống servo thủy lực, và bộ nguồn thủy lực công nghiệp.

Cấu tạo và đặc điểm của van hướng dòng

Cấu tạo cơ bản

Một van hướng dòng thủy lực thường gồm các bộ phận chính sau:

• Thân van: Gia công bằng thép hoặc gang, bên trong có các rãnh dẫn dầu.
• Con trượt (Spool): Di chuyển trong thân van để thay đổi hướng dòng dầu.
• Cửa dầu:
  • P: Dầu áp suất từ bơm vào.
  • T: Dầu hồi về thùng.
  • A, B: Dẫn dầu đến cơ cấu chấp hành
• Cơ cấu điều khiển: Có thể là tay gạt, cơ khí, điện từ, thủy lực hoặc khí nén.
• Lò xo: Đưa con trượt về vị trí trung tâm khi không có tín hiệu điều khiển.

Đặc điểm nổi bật

• Cho phép đảo chiều chuyển động của xy lanh hoặc mô tơ.
• Đa dạng cách điều khiển: điện từ, cơ, thủy lực, tỷ lệ.
• Có nhiều kiểu (2/2, 3/2, 4/2, 4/3,...) phù hợp với từng ứng dụng.
• Dải áp suất làm việc cao: 210–350 bar.
• Lưu lượng rộng: 1 Lpm - 420 Lpm

Các loại van hướng dòng

1. Van cơ khí hoặc tay gạt

Điều khiển trực tiếp bằng cần gạt hoặc nút bấm cơ, thích hợp cho hệ thống nhỏ, thao tác thủ công.

• Ưu điểm: Đơn giản, dễ dùng, giá thấp.
• Nhược điểm: Không tự động, chỉ dùng cho hệ thống nhỏ.
• Ứng dụng: Máy ép thủy lực mini, bộ nguồn di động, bàn thử, máy kẹp cơ khí.

Xem thêm: Khuyến mãi giảm ngay 30% lõi lọc dầu thủy lực chính hãng

2. Van điện từ

Loại van phổ biến nhất hiện nay, hoạt động bằng cuộn coil điện từ, khi có điện cuộn coil sinh lực hút làm di chuyển con trượt, thay đổi hướng dòng dầu.

• Ưu điểm: Phản ứng nhanh, điều khiển tự động, dễ kết nối PLC.
• Nhược điểm: Nhạy với dầu bẩn hoặc điện áp không ổn định.
• Ứng dụng: Máy ép, máy dập, bộ nguồn thủy lực, hệ thống công nghiệp.
• Các mã phổ biến: 4WE6, 4WE10E, DSG-01, DSG-03 (Rexroth, Yuken, Nachi, Atos).

3. Van điều khiển thủy lực

Là loại van có van điều khiển phụ sử dụng dầu điều khiển để tác động lên con trượt chính.

• Ưu điểm: Dùng cho hệ thống áp cao – lưu lượng lớn, điều khiển nhẹ, êm.
• Nhược điểm: Cần mạch pilot riêng, cấu tạo phức tạp hơn.
• Ứng dụng: Máy ép lớn, máy công trình, hệ thống công nghiệp nặng.

4. Van tỷ lệ điều khiển hướng

Là loại van điện tử hiện đại, điều khiển vị trí con trượt tỷ lệ với tín hiệu điện đầu vào.

• Ưu điểm: Cho phép điều chỉnh tốc độ và hướng mượt mà, chính xác.
• Nhược điểm: Giá cao, cần dầu sạch (lọc tinh 1–10 micron).
• Ứng dụng: Hệ thống CNC, ép nhựa, robot thủy lực, dây chuyền tự động.
• Ví dụ: Van 4WREE, 4WRPE (Rexroth), DLHZO (Atos).

5. Van logic hướng dòng

Lõi van thường dùng trong mạch thủy lực tích hợp (manifold block).

• Ưu điểm: Gọn, chịu áp cao, tổn thất áp thấp, dễ bảo trì.
• Nhược điểm: Cần thiết kế đế van riêng.
• Ứng dụng: Bộ nguồn thủy lực tích hợp, máy ép công suất lớn, hệ thống OEM.

Ứng dụng của van hướng dòng

Van hướng dòng có mặt trong hầu hết các hệ thống truyền động thủy lực, với các vai trò khác nhau:

• Máy ép, máy dập, máy chấn: Điều khiển hành trình ra – vào của xy lanh ép.
• Máy ép nhựa: Chuyển hướng dầu giữa các giai đoạn đóng – mở khuôn.
• Máy công trình, xe nâng, máy xúc: Đảo chiều ben, cần nâng, tay gầu.
• Bộ nguồn thủy lực: Điều phối hướng dầu giữa các cụm cơ cấu chấp hành.
• Hệ thống tự động hóa, robot thủy lực: Kết hợp van tỷ lệ hoặc servo để điều khiển chính xác, mềm mượt.

Nhờ đó, van hướng dòng là “trái tim điều khiển” của toàn hệ thống thủy lực, quyết định sự chính xác và ổn định trong từng chuyển động.

Lưu ý khi chọn van hướng dòng

Khi lựa chọn van hướng dòng, cần lưu ý một số yếu tố kỹ thuật quan trọng:

• Số cửa và vị trí làm việc:
  • Van 4/3 (4 cửa, 3 vị trí) là loại phổ biến nhất.
  • Chọn đúng ký hiệu trung tâm (O, P, Y, H, M...) theo yêu cầu mạch.
• Áp suất làm việc: Thông thường 210–350 bar, tùy hãng.
• Lưu lượng: Cần chọn đúng với công suất bơm (VD: 10, 20, 40, 80 lít/phút).
• Kiểu điều khiển: Điện từ, pilot, cơ, tỷ lệ…
• Điện áp coil: 12VDC, 24VDC, 110VAC hoặc 220VAC – phải đúng với nguồn hệ thống.
• Độ tinh lọc dầu:
  • Hệ thống có van tỷ lệ hoặc servo, cần dùng lọc tinh 1–10 micron.
  • Dầu bẩn dễ làm kẹt trượt, cháy coil hoặc rò dầu.
• Kiểu lắp: Dạng ngồi đế hoặc cartridge.

Chọn đúng van hướng dòng không chỉ đảm bảo hoạt động ổn định mà còn kéo dài tuổi thọ cho toàn bộ hệ thống thủy lực.

Nam Hải phân phối chính hãng

Nam Hải là đơn vị cung cấp van hướng dòng thủy lực nhập khẩu chính hãng từ thương hiệu Bosch Rexroth và Sun Hydraulics. Hiện tại kho hàng đang sẵn có hơn 300 mã van các loại với những kích cỡ, dòng và chức năng khác nhau, phù hợp cho mọi hệ thống từ đơn giản đến phức tạp. 

Nam Hải cam kết các sản phẩm van:

• CO – CQ đầy đủ, hàng nhập khẩu 100% chính hãng.
• Tư vấn chọn đúng mã van, đúng thông số làm việc
• Có sẵn hàng đa dạng chủng loại, giao nhanh toàn quốc.
• Bảo hành theo tiêu chuẩn châu Âu

Nếu bạn đang cần tư vấn chọn van hướng dòng phù hợp với hệ thống của mình, hãy liên hệ đến Nam Hải để các kỹ sư tư vấn và hỗ trợ tận nơi.